multiband Par End-Fedz nabouwen

[pa1rik]

Dag collega amateurs,

Ik wil de multi band Par End-Fedz nabouwen. (EF-10/20/40)

Deze is geschikt voor 10M/20M/40M.
Dit lijkt mij de ideale vakantie antenne.

De tweede spoel na tien meter draad is mij een raadsel?
Wie kan dit theoretische benaderen of de zelfinductie van een gekocht exemplaar meten.

Inmiddels heb ik twee mono band exemplaren nagebouwd voor 80 en 40 meter.

Wat opvalt met deze antenne dat ik geen lf detectie veroorzaak in en rondom het huis.
En de resultaten zijn acceptabel.

(ik ben een na bouwer geen ontwerper)


Groetjes pa1rik/Erik uit heteren

[PA3HHO]

Hoi Erik,

Ik zit met een soortgelijke vraag. Ik wil zo'n antenne maken op "dubbel formaat" voor 80 en 40 meter (20 en 10 mag, maar hoeft niet). De PAR antenne is volgens mij gelijk aan de versie van PA3EKE. De "spoel" is een trap voor 20m en werkt op een lagere frequentie m.n. inductief (dus verlengend). Hoe je zo'n trap moet maken, kun je op zich prima nazoeken op hamradio.nikhef.nl/tech/coildes.htm, daar zit mijn probleem niet. De antenne werkt dus op 10m als een hele golf, op 20m als een halve golf en op 40m als een dmv spoel verkorte halve golf.

De aanpassing van de monoband end-fed is gewoon een spoel met een C naar massa, feitelijk een afgestemde LC tuner. De spoel kun je op een ferrietstaaf maken of op een 4C65 ringkern. Aantal windingen is niet zo kritisch. De C kun je maken met een stuk coax; gewoon op maat knippen totdat (met de halve golf draad aangesloten) je een dip meet op de gewenste frequentie. Ik heb dus ook een monoband end-fed voor 80 en 40 gemaakt, maar hoe die LC aanpassing voor zowel 40, 20 als 10 in orde kan zijn dat begrijp ik niet. Ik heb het PA3EKE gevraagd maar helaas geen antwoord. Mijn bedoeling is niet om hun antenne na te bouwen maar om een dubbele 80m/40m versie te maken van ong. 26 meter lang.

Mocht je meer informatie vinden dan hou ik me van harte aanbevolen.

[PA3EYC]

Is dit wat jullie zoeken?
http://www.qrpproject.de/UK/multifuchs.htm
Ook wel bekend als de multiband Fuchs.
Op dit moment lopen er verschillende artikelen in Funkamateur over het principe en de werking van dit antenne.

[PD4M]

In the faq van Par electronics:

How can I extend the bandwidth of the EF-10/20/40 on 40M?
In designing the EF 10/20/40 we intended to make an antenna that would be portable and easily deployable. As a result, we use a choke to isolate the first 33' from the remainder of the antenna. The choke, then, acts like an inductor shortening the 40M half wave from 66' to 40'. If space permits, a 66' wire may be attached to the matchbox; yielding wider 40M BW, and slightly more 40M gain. On 20M the antenna will appear as a full wavelength. A 1 wavelength antenna has a null at the horizon, and thus may not be suitable for DX work if the antenna is deployed as a vertical. Deployment as a sloper or horizontal overcomes this problem.

Helpt dit?

Maarten
PD4M

[PA3HHO]

@Maarten: nee niet echt, dat is wat ik zo'n beetje hierboven had beschreven. De "choke" is eigenlijk een trap voor 20m die op 10m en 20m het stuk draad erna "onzichtbaar maakt". Wanneer de spoel voldoende wikkelingen heeft, is de eigen capaciteit ook relatief groot en zal de spoel zelf, zonder dat je een C (stukje coax oid) toevoegt al als trap werken. Voor 10m heb je dan een hele golf, voor 20m een halve golf. Op 40m werkt de trap als een verlengspoel, daarom heb je nog maar 3m draad nodig om een halve golf voor 40 te maken.

Dit concept zou ook prima moeten werken met een draad van 20m lang, een spoel, en nog +/- 6 meter draad. Ik heb het al hangen met een 1:9 autotransformer (unun) en dat werkt prima.

Van Harrie (PE1JXI) kreeg ik al de tip om aan één ringkern meerdere afzonderlijke LC kringetjes te maken voor de verschillende frequenties. De punten tussen de L en C worden doorverbonden en daar komt de draad aan. Primair maak je dan nog een aantal windingen als "koppelspoel" zoals je in veel end fed match boxjes tegenkomt. Ik denk dat ik dat idee eens ga proberen voor 80 en 40m.

[pa0ejh]

Hallo allemaal ,

Waarom probeer je het niet met een AutoTrafo?? de Imp. van de draad zal rond de 3 Kohm
liggen , dus moet je dit omlaag transformeren naar 50 Ohm , een factor 60 dus , de wikkel
verhouding is de wortel hieruit , ligt ergens tussen 7 en 8.

Je kunt dan 3 en 21 wdg op een ringkern leggen , of 2 en 14 , of 2 en 16 , gewoon proberen...

EndFed-trafo.bmp (22.1 KiB) 51882 keer bekeken

Coaxmantel aan Gnd , kern aan aftakking , de draad aan de hoogohmige kant...

Gezien de hoge Imp zal je een Ringkern met hoge Al waarde nodig hebben , een FT140-43
van Amidon zal hiervoor geschikt zijn , een 4C65 niet.....(beide zijn even groot ~36mm).

Als je er ~10mtr draad aan hangt kun je dit op 14Mhz uitproberen , en vindt je de beste
wikkel verhouding , en is in de tuin op voldoende hoogte nog best te doen.......

Met 20,5 draad is deze ant. geschikt voor 40-20-15 en 10mtr..voor 80/40 zal er na de de
20,5m draad een forse verlengspoel moeten komen met nog een aantal meters erachter , die de ontbrekende 20 draad moet compenseren....

[PA3HHO]

Waarom probeer je het niet met een AutoTrafo?? .... voor 80/40 zal er na de de 20,5m draad een forse verlengspoel moeten komen met nog een aantal meters erachter , die de ontbrekende 20 draad moet compenseren....

Dat is precies wat ik hierboven ook al schreef:

Dit concept zou ook prima moeten werken met een draad van 20m lang, een spoel, en nog +/- 6 meter draad. Ik heb het al hangen met een 1:9 autotransformer (unun) en dat werkt prima.

De truuk met de L-tuner (L in serie, daarna C naar massa) schijnt echter beter te werken. Ik wil graag het verschil ervaren. Ik ga iets proberen met 2x spoelen + C parallel op de uiteindes van een een (dubbele) ferrietstaaf met in het midden een paar koppelwindingen. Op de website van PAR staat overigens dat de meegeleverde straler vervangen kan worden door een halve golf voor een willekeurige frequentie wat doet vermoeden dat de PAR versie gewoon de bekende 1:9 autotransformer (unun) is itt de oplossing van PA3EKE waar men de multiband HyEndFed juist vergelijkt met een 1:9 unun (en de HyEndFed het beter lijkt te doen).

[PD7MAA]

De L-tuner uitvoering is slechts voor een enkel band geschikt helaas
Egbert's oplosing is de zelfde als die van Par en PA3EKE en voor meerdere banden geschikt.
De 1:9 unun krijgt een halve golf antenne met meer dan 2500 Ohm niet aangepast en is enkel geschikt voor niet resonante antennes met ong, 450 Ohm voorzien van een goede tegencapaciteit,

73 John

[pa0ejh]

@PA3HHO...

Je maakt toch een denk fout met de 1 op 9 Unun , die transformeerd 50 naar 450 ohm , en
een halvegolf draad is een paar K ohm , je hebt dus een fantastische misaanpassing , je kunt
die wel aan de zender kant met een Tuner verbloemen , maar aan de antennekant blijf je met
forse misaanpassing zitten , waardoor het misschien nog net werkt , tuurlijk dat stuk draad straalt wel , maar vraag niet hoe , maar als iemand er een verbinding mee kan maken wordt al gauw aangenomen dat het 'werkt'......Maar het kan (veel) beter. Met die Ferrietstaaf ga je
het voor je zelf onnodig moeilijk en gecompliceerd maken , maar ik wil je niet tegenhouden....

Met de 1op60 Unun heb je geen Tuner nodig, behalve als je voor een draad met verlengspoel
gaat , die spoel beperkt de bandbreedte van de antenne voor die band tot zo'n 80-100 Khz , als je daar buiten komt moet je wel een Tuner gebruiken om de Swr van ~2 naar een lagere waarde terug te brengen , omdat de meeste nieuwere Trcvr's dan de output terugregelen......

[PA3HHO]

Helemaal begrepen Egbert! Superbedankt voor de tip!

Je hebt overigens helemaal gelijk mbt de 1:9 unun; die geeft zelf nog steeds geen mooie aanpassing maar aan de transceiver kant is het dan nog goed te krijgen met een tuner. Ook tegencapaciteit is natuurlijk onhandig. Die heb ik ik inmiddels toegevoegd (+/- 10m draad naar beneden) en geeft én betere ontvangst (vreemdgenoeg iets minder signaal maar zachte stations zijn toch beter te horen) én betere rapporten (getest met Engels station mét en zonder de extra tegencapaciteit).

OK, ik ga eerst eens experimenteren met jouw suggestie en meld me hier met de bevindingen!

[PA0FRI]

[quote="pa0ejh"]Waarom probeer je het niet met een AutoTrafo?? de Imp. van de draad zal rond de 3 Kohm liggen, Je kunt dan 3 en 21 wdg op een ringkern leggen , of 2 en 14 , of 2 en 16 , gewoon proberen...

Met zoveel windingen is de capaciteit onderling te groot voor de hogere banden zodat het een "kortsluiting" wordt. Door de capaciteit is er parallel resonantie op een andere frequentie.
Eindgevoede antennes kunnen op diverse manieren aangepast worden.
De tweede methode werd wel gebruikt voor een ½ golf spriet op een 2 m porto.
Bij de laatste methode werd door sommigen mijn FRI-match gebuikt.

[PA3HHO]

Wat een luxe... twee Elmer's! Ik neem mijn kansen waar HI

@pa0ejh: Ik vroeg me af of het niet logischer is om de kern aan het begin van de primaire winding te zetten (dus een "uiteinde" van de spoel) en dan de mantel (massa) aan de tap na 2 a 3 windingen? Het begin van de secundaire (hoge impedantie) winding ligt dan ook aan massa dus (?!) logischerwijs is de andere kant dan de "hete kant" waar de draad aan moet of zit ik er nu weer helemaal naast? Dit is eigenlijk de 4e optie uit het plaatje van PA0FRI maar dan zonder capaciteit over sec. spoel). Ik wil het zo simpel mogelijk houden dus als het zo kan, dan wil ik dat graag proberen.

@pa0fri: ik wil een halve golf voor 80m aan gaan passen (20 meter draad, spoel, 6 meter draad) en daarmee ook op 40m gaan werken. Je schrijft dat de capaciteit op de "hogere banden" dan te hoog zal worden. Heeft "hoger" hier betrekking op frequentie of golflengte? (ik neig 10m een "hogere band" te noemen dan 80m). Vanaf welke frequentie wordt die capaciteit een probleem? Zou het voor 80m wel gaan?

[pa1rik]

Endfed 40 meter.GIF (1.88 KiB) 51633 keer bekeken

Hoi leuk al die reactie's

Dit is mijn probeersel voor 40 meter.

Ik had wat last van mantelstroom en heb daarom een filter geplaatst.

Ook heb ik twee meter draad aan de aarde gemonteerd.

Een lc meter is wel handig bij dit soort dingen.

Succes met de hobby.

Groet pa1rik

[pa0ejh]

Hallo allemaal.

Heb vanmiddag de Unun naar binnen gehaald en open geschroeft.
Ik heb er 2 + 14 wdg. opgelegd , waarvan de eerste 2 wdg getwist
zijn , anders bleven ze niet mooi parallel liggen , draad is 1mm Cul.
na de eerste 2 wdg. komen nog 7 wdg. waarna de draad oversteekt
naar de andere zijde , en dan nogmaals 7 wdg. Zie tekening.

1op50-Trafo.bmp (22.91 KiB) 51614 keer bekeken

Met 20,5 mtr geisoleerde draad werk het op 40 , 20 , 15 en 10m.

Het voedingspunt hangt op 6mtr hoogte , het andere eind op 5mtr
en de draad hangt geheel vrij.

Opvallend is de afname van de ruis , vergeleken met m,n eerdere
1op9 Unun en 14mtr draad , van S9 naar S3...........

[PA3HHO]

Bedankt Egbert, dit ga ik zeker uitproberen! Dat van die eerste twee windingen begrijp ik niet helemaal. Zou je een fotootje kunnen maken van jouw unun dat maakt waarschijnlijk veel duidelijk. Zou ik er ook 40 meter draad aan kunnen hangen (21 meter + spoel + 5 meter) voor 80m en hoger?