FT8 op 80m met superkorte antenne

Alles over de diverse digitale modi.
Plaats reactie
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
PA3DAT
Berichten: 6252
Lid geworden op: 21 sep 2008, 08:08
Roepletters: PA3DAT
Locatie: Kampen
Contacteer:

FT8 op 80m met superkorte antenne

#1 Bericht door PA3DAT »

Hoi,

zoals wellicht bekend gebruik ik, onderweg met de camper, een ¼-golf vertical voor 20m. Met een hengel aan de achterkant van de bus, (zie avatar). Mijn huidige hengel is 6m20 lang, staat 80cm van de grond op een rubberblok en is dus, vanaf de grond gerekend 7m hoog.

Op 2m hoogte zit er achterop de bus een SO-239 antennevoetje. De aardkant maakt goed verbinding met het metaal van de bus, de bus is mijn tegencapaciteit. Zo is de kwartgolf voor 20m een stukje draad van circa 5m lang met een bananenstekker aan de onderkant, die gaat in het so-239 chassisdeel. De SWR heb 1:1 geknipt, zo heb ik ook geen tuner nodig. Het is dus in feite een GP.

In die 5m draad zitten nog wat ampjes (stekkertjes die ik uit elkaar kan trekken) waarmee ik de draad elektrisch kan verkorten. Zo is deze draad ook 1:1 op 17m, 15m, 12m en 10m. Reuze handig, en het werkt als een speer.

Om ook op 30m en 40m uit te kunnen komen, heb ik twee verlengspoelen gemaakt. Op 32mm PVC-pijp, dat past mooi om de hengel. Oeps, ter hoogte van de 15m-ampjes wordt de hengel te dik, daar blijft de spoel hangen. Dus koppel ik 'm op dat punt in de draad, dat is circa 1/3 van boven en volgens de literatuur het ideale punt voor een verlengspoel.

Die verlengspoelen op 30m en 40m werken boven verwachting. Met die 5m lange antenne en FT8 word ik regelmatig gehoord in Nieuw-Zeeland, ik werkte Antarctica van boven de Poolcirkel etc. Een niet te overtreffen antennetje, aan de camper!

En dan komt bij mij de vraag: kan dat ook op 80m? Kan ik met een 5m lange antenne én een verlengspoel ook op 80m uitkomen? Ik ben dus een verlengspoel voor 80m gaan maken. Het resultaat is een PVC-pijp van een halve meter lang met véél wikkelingen. Geen dunne koperdraad maar gewoon geÏsoleerd antennedraad op de spoel.

spoel-80m.jpg
De spoellengte en het aantal wikkelingen heb ik experimenteel vastgesteld. Gewoon veel wikkelingen en dan in de camper aan mijn miniVNA analyzer. Dan kom je op 6MHz, meer wikkelingen, 5MHz, nóg meer wikkelingen. Net zolang tot dat ik op 3573 KHz uitkwam: de FT8-frequentie op 80m.

Waarom FT8? Twee redenen:
- de antenne is zó afschuwelijk smalbandig, dat ie slechts op één frequentie een goede aanpassing geeft. En dan bedoel ik een SWR van 1:1. Ga je 10KHz hoger of lager zitten, dan is ie al richting 1:10 of slechter. Dus 3,573 MHz.
- met FT8 (of evt. WSPR) kan ik het beste zien hoe en/of de antenne werkt, wat het resultaat is.

Nou had ik 'm 1:1 op 3573 KHz, maar na afwerking van de spoel bleek dat opeens 3621 KHz te zijn. De tuner van de IC-7300 kan deze misaanpassing alleen corrigeren in de stand Emergency, max. 50W. Maar daar heb ik iets op gevonden. Niet de spoelwikkelingen iets vergroten, dat moet nog, maar de draad op de hengel boven en onder de spoel een beetje om de hengel wikkelen (3 wikkelingen erboven, 4 eronder) en kijk: binnen 1:3 dus aan te passen door de ingebouwde antennetuner van de 7300.

En dan de resultaten: de condities op 80m waren matig (slecht?), weinig activiteit in FT8. Maar ik heb verbindingen gemaakt vanuit de Drome/Provence (JN24) in zuid-Frankrijk.

Het bovenste plaatje is het resultaat van enkele uurtjes op donderdagavond 22 juli 2021 tot ongeveer 22.30 uur lokale tijd. Het onderste plaatje is van vanochtend, vrijdagmorgen, een uurtje vanaf 06.30 uur lokale tijd. Ik was duidelijk te laat: in Noord- en Zuid-Amerika gingen ze al naar bed en bij ons werd het té licht...

20210722-FT8-80m-22.45LT.jpg
.
20210723-FT8-80m-07.25LT.jpg
.

Dit is het bijbehorende log uit WSJT-X, alle verbindingen gemaakt met 40W output:

2021-07-22,18:41:30,2021-07-22,18:42:15,IU8GYT,JN70,3.574800,FT8,-09,-08,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:01:45,2021-07-22,19:02:45,PA5PEK,,3.575200,FT8,-11,-11,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:11:15,2021-07-22,19:12:15,YO7CW,,3.575200,FT8,-14,-10,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:28:00,2021-07-22,19:30:15,OK1FED,JN88,3.575200,FT8,-14,-13,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:32:00,2021-07-22,19:32:45,DO1MDO,JO50,3.575200,FT8,-06,-03,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:42:00,2021-07-22,19:48:45,IK6HQL,JN63,3.575200,FT8,-09,-11,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:50:00,2021-07-22,19:50:45,S55KZ,JN76,3.575200,FT8,-06,-10,40W,Die Drome,
2021-07-22,19:56:30,2021-07-22,19:57:15,ON2MD,JO10,3.575200,FT8,-14,-05,40W,Die Drome,
2021-07-22,20:02:00,2021-07-22,20:02:45,OK1DBE,JO70,3.575200,FT8,-08,-02,40W,Die Drome,
2021-07-22,20:10:00,2021-07-22,20:17:15,UA1ARD,KP50,3.574750,FT8,-18,-13,40W,Die Drome,
2021-07-22,20:18:30,2021-07-22,20:19:15,9A4ZM,JN64,3.574750,FT8,-07,-08,40W,Die Drome,
2021-07-22,20:28:00,2021-07-22,20:28:45,DO5KHR,JO30,3.574750,FT8,-14,-03,40W,Die Drome,
2021-07-22,20:33:30,2021-07-22,20:34:45,S51TA,JN75,3.574932,FT8,-13,-06,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:26:45,2021-07-23,04:28:00,DJ4TH,JO31,3.575200,FT8,-15,-11,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:34:45,2021-07-23,04:35:30,DO1HDS,JO50,3.574200,FT8,-02,+02,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:36:00,2021-07-23,04:37:00,EA7AH,,3.574200,FT8,-05,-06,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:38:45,2021-07-23,04:39:30,OE2HPO,JN67,3.574200,FT8,-12,-05,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:41:45,2021-07-23,04:42:30,DL1UDO,JO31,3.574200,FT8,+00,-07,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:46:45,2021-07-23,04:47:30,DG9FFM,JN49,3.574200,FT8,-04,-06,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:50:30,2021-07-23,04:51:00,IK6JRJ,JN63,3.574200,FT8,-13,-15,40W,Die Drome,
2021-07-23,04:59:30,2021-07-23,05:00:15,DF5CT,JO31,3.574400,FT8,-05,-04,40W,Die Drome,
2021-07-23,05:15:00,2021-07-23,05:16:00,EA4DB,IN80,3.574400,FT8,-01,-04,40W,Die Drome.

Ik vond het leuk om eens uit te proberen, en ik ga het zeker nóg eens doen vanaf een andere lokatie. In het stadje Die op de camping zit je ook nog met steil oprijzende heuvels/bergen tot 1200m hoog, terwijl je zelf op amper 400m zit.
73 de Aloys PA3DAT / PA6D / 5P4W / KE2CZI

Gebruikersavatar
PA3DAT
Berichten: 6252
Lid geworden op: 21 sep 2008, 08:08
Roepletters: PA3DAT
Locatie: Kampen
Contacteer:

Re: FT8 op 80m met superkorte antenne

#2 Bericht door PA3DAT »

Nog een plaatje van de antenne mét de spoel erin. Daarnaast een close-up van de ampjes, waarmee ik de antenne elektrisch kan verkorten. Voor elke band zijn er 2 van die stekkertjes.

antenne-80m.jpg
antenne-ampjes.jpg
73 de Aloys PA3DAT / PA6D / 5P4W / KE2CZI

Gebruikersavatar
PA3DAT
Berichten: 6252
Lid geworden op: 21 sep 2008, 08:08
Roepletters: PA3DAT
Locatie: Kampen
Contacteer:

Re: FT8 op 80m met superkorte antenne

#3 Bericht door PA3DAT »

Vergeten te vermelden: het ruisniveau op de camping, gemeten met de s-meter van de IC-7300, lag 's avonds op bijna s9+20dB!
Dat was in de ochtend beter: circa s9.

Desondanks die genoemde verbindingen op 80m. Ik ga het zeker nog eens proberen, op een andere plaats met andere condities. Ik wil met dit antennetje toch óók "de plas over"! Ik ben tenslotte al gehoord in de VS. :D

De 40W output was omdat ik in eerste instantie wat last had van instraling op de laptop. Ik heb meteen in het begin de boel één keer opnieuw opgestart en toen het zendvermogen teruggedraaid naar 40W output.
73 de Aloys PA3DAT / PA6D / 5P4W / KE2CZI

Gebruikersavatar
Paula Bean
Berichten: 301
Lid geworden op: 04 aug 2019, 12:50

Re: FT8 op 80m met superkorte antenne

#4 Bericht door Paula Bean »

PA3DAT schreef: 23 jul 2021, 19:19na afwerking van de spoel bleek dat opeens 3621 KHz te zijn.
Waaruit bestond die afwerking? Plastic tape die je om de spoel heenwikkelde? Wat frappant dat dat zo'n invloed heeft. Je zou zeggen dat een dun stukje plastic radiogolven niet beïnvloed.

Gebruikersavatar
PA3DAT
Berichten: 6252
Lid geworden op: 21 sep 2008, 08:08
Roepletters: PA3DAT
Locatie: Kampen
Contacteer:

Re: FT8 op 80m met superkorte antenne

#5 Bericht door PA3DAT »

Strak trekken van de windingen met die tape, de boel gefixeerd, ik weeg het niet. Maar ik heb het tijdelijk opgelost, de draad een paar keer wikkelen om de hengel.
73 de Aloys PA3DAT / PA6D / 5P4W / KE2CZI

Gebruikersavatar
Paula Bean
Berichten: 301
Lid geworden op: 04 aug 2019, 12:50

Re: FT8 op 80m met superkorte antenne

#6 Bericht door Paula Bean »

Ah! Door het omwikkelen veranderde de dimensies van de spoel. Dat heeft natuurlijk wel invloed, ja. Dank je voor het inzicht!

Plaats reactie