FM Pre-emphase voor NBFM

Alles over zelfbouwprojecten.
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#16 Bericht door PA1RAM »

Dank je voor de uitleg. Ik heb een electronica opleiding (middelbaar) en ben bekend met deze schakelingen rondom een transistor en de eigenschappen. Ik begrijp uit jouw reactie dat je een dergelijk filter laagohmig moet afsluiten, dat komt ook overeen met mijn metingen. Echter waarom is dat zo? Dát zijn ze kennelijk vergeten om me te leren en ik kan het ook nergens terugvinden. Die site van Verstraten is werkelijk fantastisch trouwens.
73, Richard (voorheen PD1RAM)

pe1cmo
Berichten: 2069
Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
Roepletters: pe1cmo
Locatie: Ayamonte (spanje)
Contacteer:

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#17 Bericht door pe1cmo »

Ja, waarom is dat. Nog eens goed nadenken. Zie de condensator als weerstand die frequentie afhankelijk is, en de ingangsweerstand van de volgende trap als belasting. Misschien gaat er een lampje branden.

Voor een 6dB octaaf karakteristiek moet de vervangingswaarde van de condensator veel groter zijn dan de ingangsweerstand van de volgende trap, anders gaat je pre-emphasis uit de pas lopen.

Hint, kijk eens of je RFsym99 kan vinden en probeer die op de PC te installeren.
EA7/PE1CMO
Ayamonte España

Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#18 Bericht door PA1RAM »

Ik ben er uit, denk ik. Loop er nu al 2 weken op te modderen... :(

Die 750us bepaalt de lage kantelfrequentie (-3dB) op 212Hz waarna die begint af te vlakken bij oplopende frequentie.
Waar ik de mist in ging is dat ik dacht dat het juist op zou blijven lopen vanaf 212Hz, dat doet die ook wel maar nooit hoger dan 0dB.
Ik ben er maar eens aan gaan rekenen en het kwartje viel toen ik met jouw waardes ging werken en de hoge kantelfrequentie zag...
Jouw hoge kantelfrequentie ligt op bijna 16kHz en ga je dan lager in frequentie dan loopt die netjes met 6dB per octaaf af of bijna 20dB per decade.

Ik heb me gewoon blind zitten staren op een probleem wat er niet was... :roll:

Voor de compleetheid de berekeningen van zowel mijn gedachte als jouw werkelijkheid:
Pre-emphase PE1CMO.JPG
73, Richard (voorheen PD1RAM)

pe1cmo
Berichten: 2069
Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
Roepletters: pe1cmo
Locatie: Ayamonte (spanje)
Contacteer:

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#19 Bericht door pe1cmo »

Ja, maar nu mis ik wel bij jou de oplopende karakteristiek.

Dat is bij mij dus die 100nF en de weerstand in serie is alleen om te voorkomen dat de te hoge frequenties de oplopende karakteristiek vast laten lopen.

Laten we 1 kHz als 0dB nemen, dan is

250Hz -12dB
500Hz -6dB
1kHz 0dB
2kHz +6dB
3kHz +9dB

of te wel vanaf die 200 Hz kantelpunt 6dB per octaaf oplopend. Het kantelpunt boven kan je op 5 a 10kHz leggen, Is dat te laag, valt je karakteristiek te snel af.
Hierachter nog wel een 3.5 kHz filter, dat is bij mij die TLC14 (refelbaar laag doorlaat filter) en in de SSM2166 nog een extra 4 pool op 3.5 kHz.

4 kHz 0dB
5 kHz -12dB



Dat audio gebruik ik in smalband zenders waarvan ik er honderden van heb gebouwd en allen zijn ze goed.
EA7/PE1CMO
Ayamonte España

Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#20 Bericht door PA1RAM »

Ik bestrijd ook niet jouw schema hoor René, heb daar alle vertrouwen in en uiteindelijk heeft dat me het licht doen zien :wink:
Maar dit is de trap waar ik de pre-emhase nu in heb gepland en de berekende waarden komen 100% overeen
Pre-emphase nieuw.JPG
Het schema toont nog de oude situatie. En C9 is optioneel, zit erin omdat de transistortrappen (in de testopsteling in een breadboard) bij het minste of geringste gaan oscilleren op 1-2 MHz. Ik heb de hoog-af filter van 3kHz er bij weggehaald omdat er toch nog een LPF komt na de limiter.
73, Richard (voorheen PD1RAM)

pe1cmo
Berichten: 2069
Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
Roepletters: pe1cmo
Locatie: Ayamonte (spanje)
Contacteer:

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#21 Bericht door pe1cmo »

Leuk idee, ja is ook mogelijk. Tegen het oscilleren, neem een weerstand in serie op met C11. Dan leg je de maximale gain vast. begin eens met 47R en kijk wat het doet.
EA7/PE1CMO
Ayamonte España

Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#22 Bericht door PA1RAM »

Ja ik heb al eens eerder met een demping gewerkt in de emitter ontkoppeling maar de oorzaak van het oscilleren zit hem in het breadboard met lange parallel lopende contactstroken. Ik heb ook eens getest met een contactstrook overslaan en toen was er niets aan de hand namelijk. Maar ik neem ze mee op de printlayout, just in case.

Maar goed de pre-emphase werkt nu naar behoren. Bedankt voor de assistentie :P

De volgende uitdaging is de limiter die een slechte koude start heeft op het breadboard. Als je wilt open ik een nieuwe topic daarvoor :wink:
73, Richard (voorheen PD1RAM)

Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#23 Bericht door PA1RAM »

Voor de volledigheid het complete schema van de microfoon versterker en pre-emphase:
Bijlagen
Mike amp en pre-emphase trap.JPG
73, Richard (voorheen PD1RAM)

pe1cmo
Berichten: 2069
Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
Roepletters: pe1cmo
Locatie: Ayamonte (spanje)
Contacteer:

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#24 Bericht door pe1cmo »

ziet er leuk uit.
EA7/PE1CMO
Ayamonte España

pe1hzg
Berichten: 908
Lid geworden op: 09 nov 2006, 10:23
Locatie: Eindhoven

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#25 Bericht door pe1hzg »

Belangrijk is het onderscheid tussen pre-emphase en het schakelen tussen FM en PM.

Omdat FM met een kristallenzender niet heel erg goed gaat, wordt er in professionele netwerken met kristallenzenders vaak PM toegepast. Je herkent ze, want de modulatie is "veel te helder" want 6dB/octaaf omhoog, en de ontvanger compenseert dat weer. Als je later op deze netwerken ook synthesizer-radio's gaat gebruiken, dan moet je, als deze dingen FM doen, ook 6dB/octaaf omhoog zodat 't lijkt dat ze PM doen anders klinken de synthesizer-radios "dof".

Bij radios als de oude KF161 kun je FM/PM (althans, de audiokarakterestiek) schakelen met een paar soldeerjumpers.

De bekende "condor" radio's kunnen zelfs per kanaal schakelen want FM/PM is simpelweg een ding wat de microprocessor schakelt. Met de originele Condor software kon je per kanaal aangeven of je FM of PM wilde. Amateur-EPROMS (inclusief de mijne) staan altijd in FM.

PM netwerken ben ik bij zendamateurs nog niet tegengekomen. Als je met een kristallending met PM werkt op de amaturbanden, is het wellicht slim om je audio -6dB/oct af te laten vallen (de PM corrigeert dat weer) anders kun je klachten verwachten.

Van de 750us pre-emphasis bij amateur heb ik nog nooit gehoord maar als Rene het zegt neem ik dat aan. Het is jammer dat de IARU dit soort dingen niet publiceert.

Mooie discussie!

Geert Jan

Gebruikersavatar
PA1RAM
Berichten: 314
Lid geworden op: 15 jul 2018, 12:24
Roepletters: PA1RAM
Locatie: Zeewolde

Re: FM Pre-emphase voor NBFM

#26 Bericht door PA1RAM »

Van wat ik uit mijn studie over dit onderwerp heb begrepen is dat PM uit zichzelf al de 6dB per octaaf genereerd, het is dus een gevolg van PM. In die tijd bestond pre-emphase ook nog niet. Maar omdat PM dit gedrag vertoont moest men wel een hoog-af filter (nu dus de-emphase genoemd) gebruiken voor de audio. FM heeft deze eigenschap (oplopende audio karakteristiek) niet en omdat alle receivers wel dat hoog-af filter hadden vanwege de PM historie moest men wel een pre-emphase gaan gebruiken, simpel om hetzelfde te klinken. De betere SR verhouding is daarbij een bijkomend voordeel.
73, Richard (voorheen PD1RAM)

Plaats reactie