Mantelstroomfilter - demping

Alles over antennes en toebehoren.
Plaats reactie
Bericht
Auteur
PH7R
Berichten: 1148
Lid geworden op: 26 jan 2020, 16:50
Roepletters: PH7R
Locatie: Veenendaal

Mantelstroomfilter - demping

#1 Bericht door PH7R »

In veel publicaties zie ik min of meer een richtlijn om minimaal (of meer) te streven naar een -30dB verzwakking bij een mantelstroomfilter. Wat is de theoretische onderbouwing van -30dB? Ik heb zitten zoeken bij oa HFkits, DJ0IP, etc maar kom niet echt een onderbouwing tegen.
Dus wie kan wat meer richting geven.
De wereld is vol van idioten die niet snappen wat belangrijk is
Normal is an illusion. What normal is for the spider is chaos for the fly

Gebruikersavatar
PA1AIS
Berichten: 2078
Lid geworden op: 18 okt 2017, 05:37
Locatie: Nijedinges
Contacteer:

Re: Mantelstroomfilter - demping

#2 Bericht door PA1AIS »

Hoe meer, hoe beter.
Afhankelijk van de situatie en het aangeboden signaal niveau over de mantel, almede de frequentie.
Ik gebruik heel veel ferriet klemmen en plaats ze empirisch. net zo veel (aantal of wikkelingen) dat het helpt.

Dus die richtlijn is een ....richtlijn. Als je dat haalt is het mooi, maar de frequency afhankelijkheid is ook belangrijk.

https://cdn-bio.qrz.com/s/pa1ais/Zwart_ ... 81cabf1cdb

https://cdn-bio.qrz.com/s/pa1ais/222.pn ... 81cabf1cdb
If you think education is expensive, try ignorance. (Derek Bok)

https://www.zendamateur-marktplaats.nl/

1977 PD0FFM / 1979 PE1DHI / 2017 PA1AIS JO23ta

Gebruikersavatar
PA4WK
Berichten: 1246
Lid geworden op: 23 jan 2008, 02:37
Roepletters: PA4WK
Locatie: Vianen

Re: Mantelstroomfilter - demping

#3 Bericht door PA4WK »

Ham radio, the only fail safe communication system in the world!

PH7R
Berichten: 1148
Lid geworden op: 26 jan 2020, 16:50
Roepletters: PH7R
Locatie: Veenendaal

Re: Mantelstroomfilter - demping

#4 Bericht door PH7R »

PA4WK schreef: 09 feb 2024, 11:49 Kijk ook eens hier
Ja over het wikkelen en meten veel info beschikbaar maar waarom -30dB komt nergens terug.
De wereld is vol van idioten die niet snappen wat belangrijk is
Normal is an illusion. What normal is for the spider is chaos for the fly

PA1AVL_
Berichten: 122
Lid geworden op: 29 okt 2023, 11:21

Re: Mantelstroomfilter - demping

#5 Bericht door PA1AVL_ »

Het is gewoon een vuistregel:

vuist·re·gel (de; m; meervoud: vuistregels)
1
regel die in de meeste gevallen opgaat

Gebruikersavatar
PA4WK
Berichten: 1246
Lid geworden op: 23 jan 2008, 02:37
Roepletters: PA4WK
Locatie: Vianen

Re: Mantelstroomfilter - demping

#6 Bericht door PA4WK »

Waarom is dat belangrijk dan, het moet gewoon zo goed mogelijk zijn.
Met de in filmpje 101 getoonde 1:1 BalUn heb je iets goeds, dit is ook de zelfde die HF-kits verkoopt.
Een betere onderdrukking van de mantelstroom over zo'n frequentie bereik zal je niet snel kunnen realiseren.
Laatst gewijzigd door PA4WK op 09 feb 2024, 13:26, 1 keer totaal gewijzigd.
Ham radio, the only fail safe communication system in the world!

PA1AVL_
Berichten: 122
Lid geworden op: 29 okt 2023, 11:21

Re: Mantelstroomfilter - demping

#7 Bericht door PA1AVL_ »

https://www.google.com/search?q=rf+chok ... e+of+thumb

Ik hou wel van dit soort vragen, en niet zomaar alles aannemen.

Gebruikersavatar
PA9X
Berichten: 1252
Lid geworden op: 19 apr 2008, 13:58
Roepletters: PA9X
Contacteer:

Re: Mantelstroomfilter - demping

#8 Bericht door PA9X »

PH7R schreef: 09 feb 2024, 13:12
PA4WK schreef: 09 feb 2024, 11:49 Kijk ook eens hier
Ja over het wikkelen en meten veel info beschikbaar maar waarom -30dB komt nergens terug.
Die 30dB is meer een vuistregel om een effectief mantelstroomfilter te hebben voor zo'n beetje alle type antennes. Ik bouw ook mantelstroomfilters en op de frequenties waar ik 25 dB haal is dat altijd voldoende geweest om RFI te voorkomen. In ieder geval bij een halve golf EndFed, random wire, dipool en vertical.

Palomar Engineers geeft als vuistregel een choking impedance van tenminste 10x de impedantie van de voedingslijn. Bij 50 Ohm coax dus 500 Ohm choking impedance, wat zij dan weer vertalen naar ruim 15dB.

https://palomar-engineers.com/wp-conten ... y-AK6R.pdf

PA1AVL_
Berichten: 122
Lid geworden op: 29 okt 2023, 11:21

Re: Mantelstroomfilter - demping

#9 Bericht door PA1AVL_ »

PA4WK schreef: 09 feb 2024, 13:22 Waarom is dat belangrijk dan, het moet gewoon zo goed mogelijk zijn.
Met de in filmpje 101 getoonde 1:1 BalUn heb je iets goeds, dit is ook de zelfde die HF-kits verkoopt.
Een betere onderdrukking van de mantelstroom over zo'n frequentie bereik zal je niet snel kunnen realiseren.
Bifilair wikkelen schijnt heel kritisch te zijn.

Gebruikersavatar
PA4WK
Berichten: 1246
Lid geworden op: 23 jan 2008, 02:37
Roepletters: PA4WK
Locatie: Vianen

Re: Mantelstroomfilter - demping

#10 Bericht door PA4WK »

Ik heb al een aantal van deze BalUns gemaakt en met het filmpje en de zeer goede handleiding op de site van HF-kits is dit prima te doen. Belangrijk is dat je de aanwijzingen goed opvolgt, dus beide draden netjes naast elkaar en strak om de kern wikkelen.
Ham radio, the only fail safe communication system in the world!

Gebruikersavatar
pa3a
Berichten: 418
Lid geworden op: 14 jan 2014, 09:53
Roepletters: PA3A
Locatie: Barendrecht
Contacteer:

Re: Mantelstroomfilter - demping

#11 Bericht door pa3a »

Wat je je moet realiseren is dat de demping die wordt gemeten in een 50 ohm omgeving is. De buitenkant van een coax met een bepaalde lengte is dat niet. Hier is nog heel veel te nuanceren, ook als je het hebt over kern materialen.
Het soort antenne dat eraan hangt is ook nog van belang. Hoe hoog is de spanning die de common mode stroom veroorzaakt en hoe hoog is de (zeg maar) bron-impedantie daarvan.

Hoge impedantie (waarvan een groot deel resistief) in een choke is altijd goed om te hebben.
Je kunt pagina's vullen met zinnige dingen over typen baluns en chokes. Gelukkig is dat te vinden op internet op sites van RF-engineers die die zaken echt goed doorhebben en vanuit hun professie antenne systemen bouwen.
73,
Arie Kleingeld PA3A
https://pa3a.nl
Wiskunde, radiocommunicatie, digital signal processing, CW

Gebruikersavatar
PA3DJS
Berichten: 2531
Lid geworden op: 04 mei 2014, 16:41
Roepletters: PA3DJS
Locatie: Maarssen
Contacteer:

Re: Mantelstroomfilter - demping

#12 Bericht door PA3DJS »

Je hebt bij kabels twee karakteristieke impedanties:
-De karakteristieke impedantie t.g.v. de binnengeleider en de mantel die het gewenste signaal transporteren.. Een berg ferriet om je coax heeft daar geen invloed op.

-Daarnaast heb je een karakteristieke impedantie ten gevolge van de mantel en de omgeving waarin die zich bevindt. Die noem ik even Zo.com

Via de mantel, en de bijbehorende karakteristieke impedantie, kan storing zich lekker verplaatsen van de shack naar de antenne, en omgekeerd. Als je antenne "gevoelig" is voor storing die via de coaxmantel bij de antenne arriveert, krijg je extra ruis. Monopool antennes en gebalanceerde antennes die ongebalanceerd worden gevoed, zijn doiorgaans gevoeliger voor storing op de mantel (zogenaamde common mode storing). Dé uitzondering is de full wave loop. die is behoorlijk ongevoelig voor CM storing, zelfs zonder balun.

De karakterisiteke impedantie van een kabel(mantel) is afhankelijk van de hoogte boven de grond (of andere ietwat geleidende constructie), en de golflengte. Als de afstand tot de grond veel kliener is dan een kwart golflengte, kun je gebruiken:

Zo.com = 138*log10(4h/draaddikte)

In geval van een coaxkabel is de mantel de draad. 0.5 m boven de grond (of vlechtwerk in beton) voor een 3.8 mm kabelmantel, kom je op zo'n 380 Ohm. Voor hele grote hoogte, zou je op een heel hoge impedantie uitkomen, maar dan gaat de frequentie een rol spelen.

Voor 7 MHz (dus 40 m golflengte) kom je op een impedantie van zo'n 470 ohm, al hang je hem oneindig hoog. Op 2m kom je op een Zo.com in orde van 150 Ohm (voor de zelfde 3.8 mm kabelmantel).

De daadwerkelijke common mode impedntie op een positie op de kabel wordt beïnvloed door common mode (mantelstroom) relfecties. Dit op dezelfde manier als dat je reflecties hebt IN de coax. De daadwerkelijke impedantie kan dus hoger en lager zijn dan de Zo.com. Bovendien kan er een reactief deel zijn (inductief of capacititief).

Een mantelstroomfilter doet pas wat als het een behoorlijk hogere impedantie heeft dan de common mode impedantie op de plek waar je het gaat plaatsen. Als we even uitgaan van Zo.com van 450 Ohm (RG58 ongeveer een halve meter boven de grond), dan "moet" je zo'n 2000 Ohm common mode impedantie hebben om ongeveer 10 dB onderdrukking te hebben van de mantelstroom op de plek van het filter. In de praktijk kan het hoger uitvallen als door reflecties of andere oorzaak de common mode impedantie op de plek van het filter lager is. Voor een behoorlijke kabellengte gewoon op natte grond, is Zo.com veel lager, waardoor een CM filter meer effect heeft. Het kan echter ook slechter uitvallen als de CM impedantie vóór plaatsing van het filter hoog is.

Een CM filter met een impedantie van 2000 Ohm gemeten in een 50 Ohm systeem, introduceert een demping van ongeveer 26 dB. Een filter dat 3 kOhm doet introduceert een demping van 30 dB. Die 30 dB is dus echt een (grove) vuistregel. Het betekent niet dan een filter dan "maar" 1000 Ohm doet (dus zo'n 20 dB) nooit werkt. Omdat de common mode impedantie meestal varieert langs de kabel, kan zo'n filter op de juiste plek in/om een kabel best wat doen. Heb je pech v.w.b. CM impedantie, dan kan een 3 kOhm filter ook tegen vallen. Maar de kans dat een 3 kOhm filter wat doet, is natuurlijk groter dan in geval van een 1000 Ohm filter.

Kortom een filter dat bij persoon A werkt, kan bij persoon B in zijn antenne-installatie nagenoeg niets doen.

Gebruikersavatar
PA4WK
Berichten: 1246
Lid geworden op: 23 jan 2008, 02:37
Roepletters: PA4WK
Locatie: Vianen

Re: Mantelstroomfilter - demping

#13 Bericht door PA4WK »

Bedankt voor je uitleg Wim, weer een hoop wijzer geworden.
73 andere Wim :)
Ham radio, the only fail safe communication system in the world!

Gebruikersavatar
ON7RA
Berichten: 355
Lid geworden op: 09 mar 2011, 14:30
Roepletters: ON7RA
Locatie: Tielt (Aarsele)

Re: Mantelstroomfilter - demping

#14 Bericht door ON7RA »

73 Renaat :D ON7RA :D

Plaats reactie