Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

Alles over antennes en toebehoren.
Bericht
Auteur
PH1MRF
Berichten: 169
Lid geworden op: 21 apr 2008, 05:33
Locatie: Leeuwarden

Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#1 Bericht door PH1MRF »

Mede zendamateurs,

Ik ben betrokken bij het Internet radio station http://www.atlantisradio.eu/, welke binnen korte tijd een vergunning hoopt te bemachtigen voor een frequentie binnen het nieuw laagvermogen middengolf beleid van het AT (100 watt PEP). We kunnen hierbij gebruik maken van een perfecte lokatie (voor de Friezen onder ons, het Aquaverium te Grou).

Op de facebookpagina van Atlantis https://www.facebook.com/RadioAtlantis1 ... page_panel zijn wel afbeeldingen van het gebouw te zien. Het gebouw heeft een metalen dak van 114 bij 84 meter. Hoogte dak gemiddeld 17 meter, en op dit dak staan 6 masten van 32 meter hoogte. Tussen deze masten zal een T-antenne worden gehangen. Het verticale deel van de antenne is 30 meter, de poten zijn elk een meter of 20 (uitgaande van 1395 KHz). De exacte lengte wordt ter plaatse bepaald (er wordt RVS staalkabel gebruikt waarvan de verkortingsfactor nog niet bekend is).

Maar wat is de taktiek van de juiste lengte? Zelf dacht ik aan het gebruik van een antenneanalyser, en proberen de straler resonant te krijgen op 1395 KHz. Dan zal het ergens uit komen op een 36-38 ohm, welke nog naar 50 ohm moet worden getransformeerd (welke aanpassingsnetwerk geniet de voorkeur?).
Ik ken ook iemand die me vertelt dat het er een methode is de straler langer te maken (bv resonant voor 1250 KHz), waardoor de antenne voor 1395 KHz inductief wordt. Aanpassingen hierna met twee varco's. Tja wat is wijsheid?

Graag hoor ik jullie visie,

73,

Marcel (PH1MRF)

PA0RAB
Berichten: 1634
Lid geworden op: 26 apr 2013, 13:10
Roepletters: PA0RAB

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#2 Bericht door PA0RAB »

Marcel
Ken je het LC aanpassinkje ? L tussen TX en ant met C naar aarde?
Andere vorm C tussen TX en Ant met L naar aarde variant van het T netwerk Kijk eens bij Frits PAoFRI naar antenne tuners

55 en 73 de Ruud PA0RAB

PH1MRF
Berichten: 169
Lid geworden op: 21 apr 2008, 05:33
Locatie: Leeuwarden

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#3 Bericht door PH1MRF »

PA0RAB schreef:Marcel
Ken je het LC aanpassinkje ? L tussen TX en ant met C naar aarde?
Andere vorm C tussen TX en Ant met L naar aarde variant van het T netwerk Kijk eens bij Frits PAoFRI naar antenne tuners

55 en 73 de Ruud PA0RAB

Ha Ruud,

Ja de site van Frits staat hier bovenaan in de favorieten ;-) Ik zit eerst vooral met de keuze van de draadlengte: resonant (dus ohms maken) geeft toch het beste rendement, en daarna de aanpassing naar 50 ohm?

73 Marcel

pe5t
Berichten: 1554
Lid geworden op: 20 apr 2010, 08:35

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#4 Bericht door pe5t »

Bij Radio Waddenzee, nu KBC radio, 1602 kHz hebben we ook een T antenne, verticaal ca. 27 meter en een topdraad van ca. 30 meter.
Die antenne resoneert ver onder 1602 kHz. Er is een behoorlijk goed aardnet en de impedantie in het voedingspunt is ca. 20 + j74 Ohm.
Ik heb daarvoor een tuner gemaakt met 2 condensatoren, een in serie met de straler van 2000 pF en een over de 50 Ohm coax aansluiting van 2400 pF. Dat werkt al bijna 10 jaar prima.
Je kunt wel proberen zo'n antenne precies resonant te krijgen op 1395 kHz, maar 50 Ohm wordt hij toch niet. Dus een tuner is vrijwel zeker nodig. Bovendien is het een heel gehijs, omlaag, omhoog etc. Een wat langere antenne heeft ook beslist geen lager rendement, eerder een beter omdat de aardverliezen verhoudingsgewijs afnemen t.o.v. de wat hogere stralingsweerstand.
Mijn advies, maak de antenne inderdaad wat langer dan resonant op 1395 kHz, maar liefst niet zo lang dat de stralingsweerstand boven de 50 Ohm komt. Dan kun je met 2 condensatoren een mooie aanpassing maken.
De door jou gegeven maten, 30 meter verticaal en een topdraad van 40 meter is een goede keuze. Met een veronderstelde aardnetweerstand van 5 Ohm is de impedantie 33 + j110 Ohm, aan te passen met 1330 pF in serie en 1600 pF over de coax.

PH1MRF
Berichten: 169
Lid geworden op: 21 apr 2008, 05:33
Locatie: Leeuwarden

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#5 Bericht door PH1MRF »

pe5t schreef:Bij Radio Waddenzee, nu KBC radio, 1602 kHz hebben we ook een T antenne, verticaal ca. 27 meter en een topdraad van ca. 30 meter.
Die antenne resoneert ver onder 1602 kHz. Er is een behoorlijk goed aardnet en de impedantie in het voedingspunt is ca. 20 + j74 Ohm.
Ik heb daarvoor een tuner gemaakt met 2 condensatoren, een in serie met de straler van 2000 pF en een over de 50 Ohm coax aansluiting van 2400 pF. Dat werkt al bijna 10 jaar prima.
Je kunt wel proberen zo'n antenne precies resonant te krijgen op 1395 kHz, maar 50 Ohm wordt hij toch niet. Dus een tuner is vrijwel zeker nodig. Bovendien is het een heel gehijs, omlaag, omhoog etc. Een wat langere antenne heeft ook beslist geen lager rendement, eerder een beter omdat de aardverliezen verhoudingsgewijs afnemen t.o.v. de wat hogere stralingsweerstand.
Mijn advies, maak de antenne inderdaad wat langer dan resonant op 1395 kHz, maar liefst niet zo lang dat de stralingsweerstand boven de 50 Ohm komt. Dan kun je met 2 condensatoren een mooie aanpassing maken.
De door jou gegeven maten, 30 meter verticaal en een topdraad van 40 meter is een goede keuze. Met een veronderstelde aardnetweerstand van 5 Ohm is de impedantie 33 + j110 Ohm, aan te passen met 1330 pF in serie en 1600 pF over de coax.

Kees bedankt, zeer waardevolle info... Heb nog twee vacuumcondensatoren hier liggen, dan kunnen die ook eens een doel krijgen. Nog eisen aan de behuizing?


groet Marcel

Gebruikersavatar
PA0FRI
Berichten: 2378
Lid geworden op: 19 nov 2007, 02:48
Roepletters: PA0FRI
Locatie: Etten-Leur
Contacteer:

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#6 Bericht door PA0FRI »

Aanpassen kan o.a. met met 1/12 Golf transformatie: https://pa0fri.home.xs4all.nl/Ant/Eentw ... rmatie.htm
Zie onderwerp: # VOORBEELD 36 Ω » 50 Ω #
Bijlagen
gps.gif
gps.gif (1.91 KiB) 9987 keer bekeken
http://pa0fri.home.xs4all.nl/ met ongeveer 200 praktische onderwerpen voor radiozendamateurs
De eerste stappen zijn theorie en simulatie, maar in de praktijk blijkt pas of het klopt.

Gebruikersavatar
PD0RTT
Berichten: 251
Lid geworden op: 10 dec 2011, 20:04
Roepletters: PDORTT

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#7 Bericht door PD0RTT »

Of met onderstaande LC netwerk:
LC netwerk.PNG
LC netwerk.PNG (8.52 KiB) 9976 keer bekeken
Ik begrijp alleen niet dat wanneer men een middengolf radio station wil gaan beginnen, de expertise niet aanwezig is om een éénvoudige antenne met aanpassingsnetwerk te kunnen ontwerpen en bouwen en dat daar een forum voor geraadpleegd moet worden.

PH1MRF
Berichten: 169
Lid geworden op: 21 apr 2008, 05:33
Locatie: Leeuwarden

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#8 Bericht door PH1MRF »

PD0RTT schreef:Of met onderstaande LC netwerk:
LC netwerk.PNG
Ik begrijp alleen niet dat wanneer men een middengolf radio station wil gaan beginnen, de expertise niet aanwezig is om een éénvoudige antenne met aanpassingsnetwerk te kunnen ontwerpen en bouwen en dat daar een forum voor geraadpleegd moet worden.

En een aantal nieuwe waardevolle reakties, al heb ik aan de laatste zin niet zo veel. Kennis niet aanwezig dus dan ook niet beginnen? Dan zou er bij de meesten van ons niets van de grond komen. En wie zegt dat die kennis er niet is? Ik heb mijn call echt niet bij de AH gekocht. Theoretische kennis is leuk, maar praktische kennis onmisbaar. Een forum is naar mijn idee een prima plaats om kennis te delen.
Als jochie heb ik altijd geweigerd om ooit het examen af te leggen, al zou ik daar mijn met HTS-E daar toen geen problemen mee hebben gehad. Waarom? Omdat de zendamateurs die ik kende zich met hun kennis elitair gedroegen en in in mijn ogen meer zeuramateur waren. Gelukkig zijn juist de meesten niet zo en willen graag kennis delen.

Kloe van mijn verhaal? Laat dat soort opmerkingen maar weg, het zegt veel over jezelf niemand heeft er wat aan en je jaagt alleen medehobbyisten er maar mee weg. En dat is zonde want zoveel zijn er niet meer over.

73 Marcel
PH1MRF

pe5t
Berichten: 1554
Lid geworden op: 20 apr 2010, 08:35

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#9 Bericht door pe5t »

Behuizing: goed waterdicht en roestvrij. Zie foto.
De grote spoel voert eventuele statisch lading af en is wel 100 uH. Heeft weinig effect op de afstemming.
Zoals je ziet zitten er naast een vacuum C mica's in de tuner om op de juiste waarden te komen.
Niet verkeerd is ook een vonkbrug (ca. 0,5mm) te maken, parallel aan de 100 uH spoel.
Een omroepzendantenne gooi je er, in tegenstelling tot een antenne van een amateurstation, niet even af als er onweer op komst is of als je niet thuis bent.
Liever geen spoelen in de tuner als het met alleen C's ook lukt. Condensatoren (en zeker vacuum) geven minder verlies en zijn stabieler.
Bijlagen
P1010135.JPG

dxhunter
Berichten: 409
Lid geworden op: 15 jan 2010, 18:32

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#10 Bericht door dxhunter »

Ik vraag me af waarom de voorkeur uit gaat naar een verticale antenne. Die masten op het dak kan je toch ook gebruiken voor een loop antenne van een hele golf omtrek. Ik neem aan dat de luisteraars hier in NL zitten.

pe5t
Berichten: 1554
Lid geworden op: 20 apr 2010, 08:35

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#11 Bericht door pe5t »

Het gaat bij middengolf omroep om de oppervlakte (grond-) golf. Niet om de ruimtegolf. Daarom verticale antennes.

PH1MRF
Berichten: 169
Lid geworden op: 21 apr 2008, 05:33
Locatie: Leeuwarden

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#12 Bericht door PH1MRF »

pe5t schreef:Behuizing: goed waterdicht en roestvrij. Zie foto.
De grote spoel voert eventuele statisch lading af en is wel 100 uH. Heeft weinig effect op de afstemming.
Zoals je ziet zitten er naast een vacuum C mica's in de tuner om op de juiste waarden te komen.
Niet verkeerd is ook een vonkbrug (ca. 0,5mm) te maken, parallel aan de 100 uH spoel.
Een omroepzendantenne gooi je er, in tegenstelling tot een antenne van een amateurstation, niet even af als er onweer op komst is of als je niet thuis bent.
Liever geen spoelen in de tuner als het met alleen C's ook lukt. Condensatoren (en zeker vacuum) geven minder verlies en zijn stabieler.

Ha Kees, had altijd al eens in dit kastje willen zien, ben al twee keer bij het opstelpunt geweest. Uiteraard niet binnen de omheining...
De vonkbrug heb ik vervangen door een Lighntning surge protector (overslagvoltage 350V), Diamond CA-35RPW
Vandaag de hele dag bij het Aquaverium op dak geweest, zo dat was heet..... Tegenvaller was er wel, de masthoogte blijkt uiteindelijk maar 20 meter te zijn, dus de constructie van de T-antenne moeten we wijzigen. Tussen de twee masten hebben we een ruimte van 40 meter, en vanaf de T een hoogte van ruim 20 meter.... Een T redden we zo niet, of we moeten het verticale deel scheef afspannen... Maar eigenlijk wil je dat niet. Heb jij nog suggesties?


Groet Marcel

PA0RAB
Berichten: 1634
Lid geworden op: 26 apr 2013, 13:10
Roepletters: PA0RAB

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#13 Bericht door PA0RAB »

OM's en meelezers
Dat een toekomstig omroep station hier raad vraagt is niet gek Eerder verstandig Er is hier veel praktische ervaring Leg deze ervaringen naast elkaar en kijk of theorie en praktijk klopt en vooral waarom niet Hoe los je het praktisch of theoretisch op.

Omroepstation moet OM roepen dus niet gericht Helaas is een loopantenne richtingsgevoelig Een vertical niet die straalt rondOM

Een antenne heeft op z'n resonantie frequentie de meeste afstraling
Een antenne heeft op de resonantie frequentie de laagste impedantie Het is derhalve m.i. verkeerd om de resonantiefreq te verleggen om een goede impedantie te krijgen. Het rendement daalt .Beter is 't om die impedantie te transformeren naar de gewenste op welke wijze dan ook.
55 en 73 de Ruud PA0RAB

Gebruikersavatar
PA0FRI
Berichten: 2378
Lid geworden op: 19 nov 2007, 02:48
Roepletters: PA0FRI
Locatie: Etten-Leur
Contacteer:

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#14 Bericht door PA0FRI »

PH1MRF schreef: Heb jij nog suggesties?Groet Marcel
Idee
Bijlagen
T-ant.gif
T-ant.gif (882 Bytes) 9653 keer bekeken
http://pa0fri.home.xs4all.nl/ met ongeveer 200 praktische onderwerpen voor radiozendamateurs
De eerste stappen zijn theorie en simulatie, maar in de praktijk blijkt pas of het klopt.

pe5t
Berichten: 1554
Lid geworden op: 20 apr 2010, 08:35

Re: Kwart golf straler en aanpassing naar 50 ohm

#15 Bericht door pe5t »

PA0RAB schrijft:

"Een antenne heeft op z'n resonantie frequentie de meeste afstraling
Een antenne heeft op de resonantie frequentie de laagste impedantie Het is derhalve m.i. verkeerd om de resonantiefreq te verleggen om een goede impedantie te krijgen. Het rendement daalt .Beter is 't om die impedantie te transformeren naar de gewenste op welke wijze dan ook."

Op deze beweringen is nogal wat af te dingen.

Marcel,

Volgens Google Maps staan er 6 masten in twee rijen van 3. De rijen staan ca. 25 meter uit elkaar en de masten staan in de rij ook ca. 25 meter uit elkaar. Als je tussen de 4 buitenste masten een kruis hangt met ''poten" van 20 meter dan komt de verticale straler precies in het midden tussen de 2 rijen masten. Je hebt dan 4 topdraden i.p.v. 2 en daarmee compenseer je de kortere verticale straler. Helaas wordt de stralingsweerstand een stuk kleiner, maar dat heb je nu eenmaal met een korter verticaal deel.
Ik kom dan uit op 19 + j 94 Ohm (inclusief 5 Ohm aardnet). Deze impedantie laat zich met 1600 en 3000 pF naar 50 Ohm transformeren. Je houdt een puur verticaal afstralende antenne. Met schuine draden lukt minder goed.

Plaats reactie