Balun voor Langdraad

[R Eepelsteeltje]

Goedendag allemaal.

Ik heb met veel interesse verschillende pagina’s van de website van PA0FRI bekeken en dan met name die welke handelen over de “balun”. Ik ben binnenkort van plan om nu eens zelf een balun te maken i.p.v. een kant en klare (RF-System) te kopen. Om te achterhalen welke verhouding het beste is (1:1, 1:4 of 1:9) heb ik contact gezocht met de Elektronicadump ergens in Groningen. Om te beginnen hebben wij het gehad over de verschillende antennes welke makkelijk zelf te bouwen zijn. Ik zelf zat te denken aan een langdraad welke gemaakt word van gewoon koperdraad. Later kan er misschien nog wel eens een dipool bij komen. Om de draad aan te passen aan de coax ga ik een balun maken van Amidon Ferrite FT240-16. De antenne word alleen voor ontvangen van 0 t/m 30 mHz.

De goede man vond dat een balun van 1:9 de beste zou zijn en vertelde mij hoe ik het een en ander om de kern zou moeten wikkelen. Hij had het er over dat ik een draad moest nemen en deze (laten we voor het gemak zeggen 10x) om de ringkern moet wikkelen. Daar overheen wikkel ik nog een draad maar dan met 9x zoveel wikkelingen. Op de website van RFI staat iets heel anders nl: een aantal draden worden een paar keren om een ringkern heen gedraaid…..ik denk dat een foto meer zegt dan woorden.

FOTO 1

FOTO 2

Op foto 1 staat hoe de verkoper mij het heeft uitgelegd en de wikkelwijze op foto 2 is hetzelfde als hoe de balun van
b.v. RF-System is gewikkeld.

Als antennedraad gebruik ik gewoon elektradraad welke ook gebruikt word voor de stroomvoorziening in een huis.
Mijn vragen: 1: Welke van de 2 (wikkeling zoals op foto 1 of 2), 2: Hoeveel wikkelingen en 3: Ben ik niet beter af als ik een antennetuner maak…..

Ik hoop dat iemand mij het 1 en ander uit kan leggen.....

[pa3dsc]

lees ook de info van Bob on9cvd
http://home.scarlet.be/on9cvd/Ferriet.html

Alleen voor ontvangen zou ik niet zo moeilijk doen.
Draadje in de antenne bus en gaan met de banaan.

Wil je toch iets "beters" neem een miniwhip van pa0rdt.
google maar even op miniwhip en vergeet die dan niet op de juiste manier te aarden.

http://www.pa3fwm.nl/technotes/tn09d.html

[-----]

Het verhaal van die "beste man" klopt volgens mij niet. Een wikkel verhouding van 1:9 is niet een impedantie verhouding van 1:9. maar dat wordt dan een 1:81 balun (correct me if i am wrong)

Het 2e plaatje (figuur 5) lijkt mij een 1:4 balun en geen 1:9 balun (maar je zou dat ook kunnen gebruiken)

Een 1:9 balun, wat op zich wel een prima keuze is voor een lang draad ontvangst antenne wordt bij mijn weten zo gemaakt:

[PA0RAB]

R.Eepelsteel en meelezers
Daar gaat ie weer Wie heeft gelijk wie vergist zich Antwoord simpel
Niemand want.......... er si in deze rubriek meer dan genoeg over geschreven en toch telkens weer blijkt
wordt het gelezen?
Vraag 1 wat is een langdraad antenne ?
Er zijn 3 typen. PG9M gaat uit van een draad nergens 1/4 golflengte of veelvoud en langer dan die 1/4
PA3DSC gaat in op de ferrieten dus niet op de antennedraad zelf
De dumpboer heeft het kennelijk over de niet afgestemde 1/2 golf
Ik doe er de Fuchsantenne erbij of wel de afgestemde 1/2 golf
Reepelsteeltje wil geen 1/4 of 1/2 golflengte en geen afgestemde .Veel te lastig om steeds bij frequentie of bandwissel te moeten afstemmen Dus Blijft het type langer dan 1/4 golf over
Nu het maken ervanEen antenne bij mij kan prima werken ,maar bij een ander niet Omdat de omgeving een zeer belangrijke en immer vergeten factor is.Ook hoogte is van belang
Vergeet ook niet dat een blanke draad langer moet zijn dan een geisoleerde.
Dan roept Er een dat de antenne te kort is bij 16m83 Een ander verwijst naar een artikel dat de draad 13.95 moet zijn.
Hoe moet het dan ? k weet niet
Wel weet ik dat de 1/2golf door de harmonische relatie der korte golfbanden een veel gebruikt campingantennetje is Snel te maken en verbluffend werkend voor het geld en de eenvoud
Berekening voor de 1/2 golf lengte 150/MHz x Vf Vf Verkortings factor door de lopende stroom bouwt die stroom een magnetisch veld op dat de stroom tegenhoudt. Gevolg de stroom is schijnlijk eerder aan z'n einde gekomen Vf blank 0,97 -0,94 meestal 0,95 Vf geísoleerd 0,91-0,93 0,92 gemiddeld
Nu zit er een adder achter de graspol Een antenne heeft een schijnbare weerstand de impedantie Of stroom- spanningsverhouding Laat die verhouding zich moeilijk bepalen vooraf Maar er zijn lieden met wat ervaring in deze materie
Voorlopig stel ik dat de 1/2 golf hoogohmig is tussen 3000 en 4500 ohm De dumpboer sprak dus ergens waarheid met 1 :9 maar vergat dat het om impedanties gaat en niet om wikkelingen
Effe verzenden moet er langdurig vanaf en loop zo de kans straks opnieuw te moeten beginnen

[PA0RAB]

zo weer terug

De dumpboer sprak ergens waarheid De impedantie van de antenne beweegt zich tussen 3000 en 4500
Eerder laag dan hoog door omgevingsDit verhaal geldt ook voor de afgestemde 1/2 gol
invloeden dus dichter bij 3000 dan de 4500 ohm Dan past beter een 1 :64 impedantie trafo of een 1 : 8 in wikkelingen
Weer laat de adder z'n tong flapperen Voor de lage banden zeg 80m heeft de trafo wat meer windingen nodig dan voor de lage zeg 14 -28 MHz
Het kan verstandig zijn om met 2 impedantie trafo's 2 antennes te frutselen
Hetzelfde geldt ook voor de afgestemde 1/2 golf beter bekend als Fuchs antenne!:
De 1:8 trafo in wikkelingen geeft 1 :64 Impedantie of 50 :3200 ohm Zit aardig in de buurt van de te verwachten impedantie.Een 100 a 200 Ohm kunnen we gerust verwaarlozen 50 > 53 ohm geeft ??% verlies?

Blijft over de onbestemde langedraad.
Per defenitie nergens een 1/4 golf of een veelvoud daarvan 1/4 van 80m = 20m =1/2 van 40 is het verschil tussen een lage impedantie en een zeer hoge .Dus ernstige problemen in de praktijk
Deze antennes bewegen qua impedantie rond de 350 - 500 ohmStellen we 450 Ohm dan geeft 1:9 imp trafo de gewenste standaard 50 Ohm
Een 1 : 9 impedantietrafo is simpel geknutseld
trifulair wikkelen dwz 3 draden licht getwist gelijktijdig wikkelen begin van de ene aan eind van de andere Ook hier lage banden wat meer wikkelingen dan de hogere ivm met de inductie van de trafospoelen/wikkelingen
Het gekke is dat Frits PA0FRI een experiment van me beschrijft met een 7m60 lage antenne spriet
Naar ik meen een Cuscraft de eerste trafo is een mantelstroomfilter de 2e de feite autotrafo impedantie aanpassing Ik had 5+7 en Frits 5+6 5:12 en 5:11 of 1:5,76 en 1:4,84 Ik Had wel kleine radiaaltjes nodig.
Voorlopig aardig wat info ter overdenking
Niet gesnapt Vragen
Er is hier aardig wat ervaring en kennis aanwezig
Poog de responsen over het onderwerp eindgevoede antenne eens te vinden dat's dagen leesvoer
55 met de antenne en 73 de Ruud PA0RAB
Je merkt geen kookrecept

[R Eepelsteeltje]

Mooi..........iedereen bedankt voor de uitleg maar ik denk toch dat ik ga voor de balun zoals Marcel op het plaatje liet zien. Ik heb inmiddels de FT240-16 en FT240-43 bested dus kan ik ff gaan knutselen. En even voor de PA3DSC: ik heb bij van Dijken in Grunning zo'n miniwhip aangeschaft en op een pijp de hoogte ingeplaatst. Aardkabel aangesloten, stekker in het stopcontact en wat blijkt.........geweldige ontvangst vanaf 10kHz t/m 150kHz........daarna is het tot 30MHz s7 dikke brom. ik begrijp niet dat zoveel mensen weglopen met zo'n miniwhip. Ik heb de heren van Van Dijken drie weken geleden gemaild wat het probleem kan zijn maar heb nog nix van hun mogen vernemen. Donderdag middag 3x geprobeerd te bellen, helaas werd de telefoon niet opgenomen.

Ik heb inmiddels mijn Stinger uit de kast gehaald en ben van plan om hem boven uit die pijp te schieten. Wat een on-ding.

Mvg Pieter

[-----]

Aanpassing is bij ontvangst helemaal niet zo belangrijk, beetje mis aanpassing kan zelfs nog wel prettig zijn om oversturing van de ontvanger te voorkomen. Voor zenden is de aanpassing veel meer van belang, omdat je anders je vermogen niet kwijtraakt.

Belangrijker is dat je de draad zo hoog en daarmee zo ver mogelijk van locale stoorbronnen ophangt.

Knutsel ze, het wordt hoe dan ook leerzaam

[pa3dsc]

mini whip vreemd probleem.
Ik denk dat dat niet op afstand de oorzaak kan worden gevonden.
Om te elimineren ga de antennes eens voeden met een accu.

Ik heb 2 mini whips gebouwd. Dit is een mij onbekend probleem.

Als je in de buurt van Eindhoven woont moet je langs komen met die mini whip.

[R Eepelsteeltje]

Helaas Marcel, ik woon aan de kust dus de afstand is iets te groot. Wel wil ik graag weten of er een kit bestaat voor die RDT Miniwhip zodat ik hem zelf kan bouwen of op z'n minst waar kan ik de pcb kopen ?

73' Pieter

[PA0RAB]

R Eepelsteel, Of er printjes van die miniwhip zijn is lastig te zeggen
Voor zo ver ik weet was het eens een afdelingsprojectje Welke afd.??
Ik herinner me wel enige printplaat ontwerpen van zo"n ding. Kleine onderlinge verschillen . wel of niet statische lading bescherming en andere poespas al of niet nuttig.
Raad je aan om dom weg eens te googlen met de term miniwhip en de hits te bekijken
De print kun je tekenen op printplaat Goed schoongemaakt met staal wol zonder zeep want de zeep vormt een beschermlaag
het tekenen zelf gaat met een "natte" Edding 300 stift
. Probeer in de winkel .want de meeste winkels verkopen "oude droge"" op een stukje printplaat De lijn moet licht glimmend opdrogen zo niet te weinig Edding en het vreet door
Ets middel natriumpersulfaat etsbak bamibakkie in de gootsteen met warm water In het warme water enige zeepsopdruppels om het RVS te beschermen. Plaatje met state stokje bewegen en je ziet het koper geleidelijk verdwijnen.
Succes de Ruud PA0RAB..

De aanpastrafo van Marcel is voor het "onbestemde draadje" dus nergens 1/4 0f 1/2 golflengte
Z'n tekening wijst de weg ringkernen groot zijn voor de lage banden 160m -80m-40m de kleinere voor hogere banden De wikkelingen vormen een inductie die een bepaalde verhouding moet hebben met de banden. advies van mij is om niet meer dan 3 banden per kern te maken.Hoewel met 1 kern het wel kan maar het bekende onderste uit de kan.

[-----]

Allereerst heeft R Eepelsteel nergens beweerd dat de antenne voor de amateur banden bestemd is. Ontvangen van 0 t/m 30Mhz is zijn wens

Dan het aanpassen, bij ontvangst ben je helemaal niet geïnteresseerd in een juiste aanpassing. Wat je wil is een maximale signaal ruis verhouding.
Nu zijn moderne ontvangers tegenwoordig zo gevoelig en hebben een dusdanige lage ruisvloer dat op de kortegolf de gewenste signaal ruis verhouding niet wordt bepaald door de ontvanger, zelfs niet bij een fikse missaanpassing.
De signaal ruis verhouding wordt in ons druk bevolkte landje vooral bepaald door hoever je van de elektrosmog weg kan komen. Dus hoe hoger en hoe verder weg van alle elektrische/elektronische apparaten hoe beter. Een perfecte aanpassing aan 50 Ohm zal je niet helpen om de signaal ruis verhouding te verbeteren bij ontvangst en is niet iets wat je perse na wil streven.

Een willekeurig stuk draad zal op de meeste frequentie's een impedantie vertonen die boven de 50 Ohm ligt, een 1:9 balun is met z'n 450 Ohm een goede gemiddelde waarde van de impedantie's die je op zo'n draad kan verwachten.
En mits het stuk draad niet al te kort is zal zelfs op frequentie's waar de antenne laag omhmig is, de signaal ruis verhouding niet door de ontvanger bepaald worden.