WimV schreef:Beste Collega's
Ik ben van plan mijn mast en shack te aarden, huis in natuurlijk geaard.
Nu ik heb volgende vraag,
Ik heb een een 50mm² kabel liggen van mijn mast naar beneden naar de grond,
ik heb een 16mm² van uit mijn shack naar buiten liggen
mijn huis is 16mm² geaard,
hoe sluit ik aan allemaal aparte plaatsen of in lus of ..........
Mvg,
Google is your friend natuurlijk, maar hier enkele opmerkingen.
Bij blikseminslagen maakt het lichtnet vaak een flinke sprong, overspanningen vernielen apparatuur. Een inslag in de buurt kan al problemen veroorzaken.
Ik heb vroeger de nodige kabel-tv ontvangstations ontworpen en naast de aarding van de mast (flink wat elektrodes, niet een paar meter waterleidingbuis of zo) was de overspanningsbeveiliging minstens zo belangrijk. Deze bestond uit een grove beveiliging en een fijnere. De beveiligde contactdozen die je in de winkels ziet, zijn beter dan niets, maar een flinke piek kunnen deze dingen niet aflieiden.
Verder was zoveel mogelijk galvanisch verbonden, waardoor spanningsverschillen relatief klein blijven. Ik zeg relatief, want stromen kunnen heel groot zijn. Denk aan de wet van Ohm!
Op goed geinstalleerde locaties werden erg weinig problemen ondervonden. De buren waren er soms wat minder blij mee. Ik weet nog dat een mast een volle inslag kreeg en dat daar niets aan de hand was, zelfs geen beveiligingen hoeven te vervangen, maar bij naastgelegen bewoners was van alles defect geraakt door de overspanning.
Mijn ervaring heeft geleerd dat de bliksemafleiders goed moeten zijn, want half werk is vragen om problemen. Je brengt de aarde omhoog en als een voorontlading zijn weg zoekt en van plan is om jou te trakteren, dan kan die aarde net genoeg zijn om je mast te kiezen in plaats van het naastgelegen bietenveld (met een knipoog naar vroeger, had ik dat QTH nog maar...).
Door de te hoge aardweerstand ontstaat er een enorm spannigsverschil en bovendien zal de bliksem je antennekabels als afleider/geleider gaan gebruiken. Dat die niet geaard zijn, zegt niets, want de lading springt gewoon op andere geleiders over, zoals lichtnetbekabeling. Ik heb leidingen gezien die compleet uit de muur waren gerukt.
Dus alles of niets zo ongeveer qua bliksemaarde.
Antennekabels (incl rotorkabels etc) koppel ik af waar ze het gebouw binnengaan. Daardoor neem je minder snel iets mee naar binnen. Ook' gaan bij mij de stekers uit het stopcontact als er een flink onweer dreigt en verder heb ik zekerheidshalve een lichte overspanningsbeveiliging (fijnbeveiliging). Kabels naar het afkoppelpunt houd ik op voldoende afstand van de kabels aan de antennekant.
Vorig jaar hadden we een keer onweer met erg veel inslagen, ik zag dat op de weersites aankomen en op dat soort momenten gaan er meer kabels los van de apparatuur.
Vroeger had ik trouwens een kabel-tv kast onderaan de mast, daarvandaan liepen de kabels onder de grond door naar de shack. Als het erg te keer dreigde te gaan, kon ik de kabels in de kast al loskoppelen. In de shack had ik direct aan de muur waar de kabels binnenkwamen connectors, die gingen als eerste los. Met goede connectors zijn de verliezen meestal klein (behoudens microgolfjes natuurlijk).
Naar mijn mening is het minder verstandig om niet afgekoppelde kabels verder de woning/shack in te laten lopen, want die lopen dan waarschijnlijk langs andere bekabeling en daarop kan de boel overslaan. Ik heb wel eens een video gezien van een rijtje connectors, waar de vonken uitvlogen bij een onweersbui. Leuk filmpje, maar als je een volle mep krijgt, heb je een groot probleem.
Vermijd ik elk geval overspanningen door eventuele aardverbindingen tussen apparatuur en dergelijke, houd het allemaal zo kort mogelijk (omwegen zijn zelfinductie en dat komt bovenop de Ohmse weerstand).
Aarding van de antenne voor wat betreft de HF eigenschappen is een ander verhaal. Het hangt helemaal van de antenne af wat dan de beste opties zijn. Bliksemaarde is doorgaans een slechte HF 'aarde' (Het Engelse 'counterpoise' is een term die beter aansluit bij wat het moet doen).
Succes!
73, Henk PA2S