Zeldsaam: Een werkende Barkhausen-Kurz oscillator

Alles over zelfbouwprojecten.
Plaats reactie
Bericht
Auteur
PA3LS
Berichten: 295
Lid geworden op: 23 dec 2005, 11:09
Locatie: Zaandam

Zeldsaam: Een werkende Barkhausen-Kurz oscillator

#1 Bericht door PA3LS »

Een kennis van mij is bezig met wat zeer oude, obscure techniek - Barkhausen-Kurz oscillatoren. In de BK oscillator pendelen de elektronen heen en weer tussen rooster en anode. De anode is negatief en het rooster wordt positief gemaakt. Aan de anode en het rooster kunnen lecherlijnen worden aangesloten om de boel onder controle te krijgen. Het is een worsteling naar boven - met de BK oscillator als lokale oscillator van een ontvanger ontvangt mijn kennis nu de 900MHz telefoonsignalen. Hij probeert de 23cm amateurband te bereiken maar het is een worsteling om 'm nog een paar honderd MHz omhoog te trekken. De frequentie is deels afhankelijk van de looptijd van de elektronen.
Aldaar kan er MCW of fonie met 'toevalsmodulatie' (een mengsel van AM en FM) gemaakt worden. Het rendement van de 'zender' is belabberd, enkele procenten hooguit. Het vermogen en het bereik zullen ook klein blijven omdat de buis niet bedoeld is voor BK-bedrijf. Maar het draait om de technische exercitie - een QSO maken zoals dat in de jaren '20 op VHF en SHF gedaan werd, met technieken die tegenwoordig bijna helemaal vergeten zijn.
13147863_1773361442885899_5281088209830953133_o.jpg
13131320_1773361456219231_1087347837634229039_o.jpg
De buis is een 316A triode. V(a) 0 tot -6v, V(g) + 50...150v, I(g) 2...50mA. Gloeistroom zodanig inregelen dat de buis niet in 'thermal runaway' schiet door de veel te grote roosterstroom/spanning.
Met de lengte van de lijnen wordt de frequentie bepaald, de schuiver dient daar ook voor maar de totale lengte is ook van belang.

Ik wilde dit wel even laten zien omdat het waarschijnlijk de enige Barkhausen-Kurz oscillator is ter wereld die echt werkt, de Rustica gloeilampen met onbedoelde oscillaties daargelaten :)

Meer achtergrondinfo is te vinden op https://en.wikipedia.org/wiki/Barkhause ... 3Kurz_tube

Gebruikersavatar
PE9ZZ
Berichten: 1239
Lid geworden op: 06 nov 2010, 18:00
Roepletters: PE9ZZ
Locatie: Amsterdam (JO22KI)
Contacteer:

Re: Zeldzaam: Een werkende Barkhausen-Kurz oscillator

#2 Bericht door PE9ZZ »

Niet alleen het principe is obscuur, de gebruikte buis is dat ook. Ik meen me te herinneren dat het met een EC92 ook gaat maar kan er niks meer over vinden. Ook heb ik een vage triode liggen waarbij de rooster- en anodeaansluitingen aan de top zijn uitgevoerd. Rest naar de octalvoet. Moet ik naar zoeken.

Tjerk, 9ZZ

PA3LS
Berichten: 295
Lid geworden op: 23 dec 2005, 11:09
Locatie: Zaandam

Re: Zeldsaam: Een werkende Barkhausen-Kurz oscillator

#3 Bericht door PA3LS »

Een PC86 en EC92 zijn ook buisjes waarmee het kan lukken. De ECC91 ook. Met dergelijke buizen zit je op milliwatts vermogen.

ON4CPT
Berichten: 1
Lid geworden op: 08 mei 2016, 14:15
Roepletters: ON4CPT

Re: Zeldsaam: Een werkende Barkhausen-Kurz oscillator

#4 Bericht door ON4CPT »

Hallo allen,
nieuw hier dus korte introductie:
Van de Velde Thomas, 26j en woon in België regio Gent.
Call is ON4CPT.

Daar ik de bouwer ben van dit stuk "obscuriteit", besloot ik toch even wat extra uitleg te geven.

De oscillator is nu totaal verbouwd, hij doet het so far goed op frequenties flink eind boven 1000 MHz.
Wel, een eigenschap vd BK Oscillator, een gruwelijk lage efficiëntie en laag uitgangsvermogen.
Maar een triode "op de kop" aansluiten kan je wel eenvoudig op +1GHz brengen, met 0 ervaring met UHF-SHF.

Veel vermogen leveren deze dingen niet, maar de eenvoud, en hoge haalbare frequenties (uit zelfs standaard goedkope buisjes als de PC86, PC88 en de "sure-fire" ECC91) compenseren daarvoor. Een PC86 kan je gebruiken voor de 13cm band, of zelfs de ISM-sectie (max 10mW toegelaten) met slechts +5-6V op het rooster, en een 1/4de golf sprietje aan de rooster-pen gekoppeld. Deze in 1/4de straler in een "Cantenna" steken geeft zeer leuke resultaten over korte afstand, en VEEL inzicht ih gedrag van radiogolven en UHF-SHF. Komt slecht één buisje + 4 smoorspoeltjes bij kijken.

@PE9ZZ: Een EC92 weigert pertinent te oscilleren in deze modus, een EC91 oscilleert van nature (pure loop-tijd oscillatie zonder externe resonantor) echter in de 23cm band. En idd, de gebruikte buis is een vrij obscuur type, de 316A.
De 1ste succesvolle UHF power-triode, is zelfs nog ingezet in Radars tijdens WO II.

Ik heb een paartje gekregen, van een 92 jaar oude Radar-ingenieur in de VS, die me ook een serieuze impuls bezorgd heeft deze techniek toch te bestuderen/leren temmen. Daar voor de rest niemand nog echt ervaring heeft ermee, en het toch een flinke kick geeft elke keer je succes bereikt.

Mijn brouwsel mag misschien de laatste zijn die De Facto nog elke dag draait (sterk verbouwd nu reeds), om metingen te doen, en leren "vechten" met deze Negatieve Weerstand Oscillator. Want een eigen willetje hebben ze wel! Gedrag lijkt sterk op een 3-elektrode aangestuurde Gunn-diode. Reeds in 1930 haalde m'n 6400 MHz met een B-K Oscillator, de 1ste breedband-verbinding over het Kanaal voor commercieel gebruik werd opgestart in 1931. Zelfde techniek, enkel op 1600 MHz (0.5W Pout bij 0.5-1% efficiëntie... Low Loss materialen? Onbekend.) en met 10 telefoon-lijnen of telex.

Maar toch enkele fotos van in ongebruik geraakte BK Oscillatoren gebouwd door de oude Amerikaan, unieke fotos toch:
Bijlagen
THOMAS 051116.jpg
POOR TOP OSCILLATOR.jpg

Plaats reactie