Radio amateurisme in Tweede Wereldoorlog

[PA5PIL]

Ben op zoek naar informatie omtrent het radioamateurisme in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlg.
Ongetwijfeld was dit door de Duitsers verboden, maar kan mij niet aan de indruk onttrekken dat er toch HAMs geweest zijn die illegaal toch gezonden hebben, al dan niet in combinatie met het verzet.

Heb hier en daar op internet gezocht, maar kom niets tot zeer weinig tegen. Hier in Engeland werden de radioamateurs oa ingezet voor de radio secret security service en daarover is ruime informatie bekend. Over NL amateurs kan ik niets vinden.
Misschien niet goed gezocht, maar zijn er collega HAMs die weten waar ik dan wel moet zoeken?

Wil binnenkort ook langs het nationaal archief gaan, maar via internet wordt ik daar op dit moment ook niet wijzer van.

73

Peter
M0PIL

[PA3FYE]

Kijk eens bij Cor Moerman, PA0VYL in Budel http://www.jancorver.org

zie ook http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/ ... ookiecheck

succes! 73 Jacob

[Theo]

Heeft de Veron hier geen boek over gemaakt?
En als dat zo is, is het te verkrijgen in bij het service bureau.

[pa3dsc]

http://www.cryptomuseum.com/
heeft men ook wat info over "illegale" radio aktiviteiten.

[PA2LO]

Realiseer je dat Nederland kort voor de oorlog ongeveer maar 450 gelicenseerde radiozendamateurs kende.

In 1939 werden alle zendmachtigingen ingetrokken door de Nederlandse regering. Het gevolg was dat de Nederlandse zendamateurs formeel niets mochten ondernemen toen in mei 1940 de oorlog uitbrak.

Meer hierover is te lezen In het Radio Historisch Tijdschrift 1989/4-116 en in het jubileumboek Vijftig jaar VERON, honderd jaar radio (D.W. Rollema).

[PA3DAT]

Yme Feitsma uit Zwolle, PA0JA, was actief in het verzenden van berichten voor het verzet. Daarvoor is hij
al vrij vroeg in de oorlog gepakt door de Duitsers en heeft hij in verschillende concentratiekampen gezeten.
Na de bevrijding is hij vanuit het Duits concentratiekamp teruggereisd naar huis.

Yme praatte er nooit over. Eénmaal heeft hij in een lange, boeiende lezing van een hele (verenigings)avond
ons erover verteld. Waarschijnlijk was dat in 1995, 50 jaar na de oorlog. Er stond toen ook een paginagroot
artikel over hem in de Zwolse krant; de verslaggever is met hem teruggereisd naar het concentratiekamp.

Yme behoorde tot de eerste radioamateurs in Nederland, hij was bij de eersten die hun machtiging haalden
in 1929. Radioamateur sinds 1914, meen ik me te herinneren...
Yme speelde ook een rol in het radioverkeer tijdens de watersnoodramp van 1953. In een vitrine van het
bezoekerscentrum Neeltje Jans ligt zijn qsl-kaart.

Yme is inmiddels al weer wat jaren geleden overleden, maar is blijvend in mijn herinnering. Hij inspireerde mij
om een machtiging te gaan halen, eind jaren '70.

[5Lima]

Beste Aloys,

Een kleine correctie wat PAØJA Yme aangaat:

Volgens het boek Vijftig jaar VERON 100 jaar Radio:

De call PAØJA stond in 1938 volgens de ledenlijst van de NVIR op naam van J.J. van der Weelen Feitlaan 5 Driehuis Velsen (blz 139)

Volgens het zelfde boek wordt Y.L Feitsma, de latere PAØJA genoemd als betrokkene bij de Buitenlandse radiodienst, tijdens de 2de WO. (blz215)

Dit alles doet niets af aan de verdiensten van Yme. Ik fietste als brugpieper door zijn straat op weg naar school en was onder de indruk van zijn antenne.

73' Edwin PD5L
Zwolle

[PA3DAT]

Dat klopt! Oorspronkelijk vanaf 1929 was zijn call anders (hoe weet ik niet), hij heeft 'm later
(waarschijnlijk na de oorlog) veranderd in JA, dat zijn de eerste letters van de namen van zijn 2 dochters.

[Jan pa3abk]

De Koninklijke Bibliotheek bevat ook een krantenarchief.
Als je het tijdvak in de zoek machine verkleint naar WO2 en diverse zoekcriteria invoert komen er relevante berichten uitrollen.
Als je de periode groter maakt kom je wellicht interviews tegen van "zend amateurs" die tijdens de oorlog actief zijn geweest.
Voorbeeld:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 08%3Aa0171
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 02%3Aa0056
Zendamateur als zoekgegeven is meer van deze tijd, radioamateur van voor 1950

[centamateur]

...

[Theo]

Toch maar eens poll houden?
Wie gebruikt er zelf bouw zenders?

[centamateur]

...

[Theo]

Geen idee, het waren er ook zo veel

[Jan pa3abk]

De OP heeft voor mij toch wel een intrigerend onderwerp aangepakt.
Immers iemand die enigszins bekend is met draadloze communicatie kon een belangrijke factor zijn in een verzetsnetwerk tijdens WO2.
Deze activiteit is kennelijk zo goed verborgen dat er weinig over geschreven is.

In het archief kon ik echter weinig concreets vinden.
-
Omdat de RZA een "aardleiding" als antenne gebruikt heeft hij vrijspraak gekregen.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 03%3Aa0068
Dit bericht komt in meerdere kranten voor.
In e-e-n daarvan wordt gewag gemaakt dat de RCD de zender "zonder lampen" aantrof.
Het is des te merkwaardiger dat de buren inspraak ervan hadden.
-
Dat het fout kan gaan deze:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 05%3Aa0107
Een "radiomaniak" wordt betrapt echter om alle contact met den "erfvijand Engeland" te voorkomen draait de man 1 jaar de bak in.
-
Aangifte:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 05%3Aa0120
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 02%3Aa0045
Merk op dat alle literatuur ook moest worden ingeleverd.
-
Zendamateur?
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 02%3Aa0031
-
"Foute" zendamateur
http://kranten.kb.nl/view/article/id/dd ... 05%3Aa0114
Hierin wordt melding gemaakt dat de Duitsers RZA's inzetten voor snelle meldingen als er een "invasie" werd gesignaleerd.

De "bijvangst" tijdens het zoeken was zonder meer aardig.
Een etherpiraat heette in die tijd een een "geheime zender".
Een wat milde omschrijving die iets spannends aan het "vergrijp" geeft.
Bovendien werden deze zenders "ontdekt" alsof het een bijdrage aan de wetenschap betrof.
Ik heb ook ontvangst rapporten in kranten gezien zonder vermelding van enig overheidsingrijpen.
Als ik het goed begrijp is er binnenkort een jubileum van 100 jaar "geheime zenders".
Het AT is met haar handhavings en opsporingsbeleid kennelijk weinig opgeschoten.
Misschien iets om op te bezuinigen?

[EA5JEX]

Een oude vriend van mij PA0BE was ook in het verzet, werd opgepakt en is later na de bevrijding teruggelopen naar Nederland.

Was onderdeel van verzetsgroep Zaantje.
http://loe.niod.knaw.nl/grijswaarden/De ... lft_zw.pdf